Bij de kermis in Emmeloord was het in de nacht van vrijdag op zaterdag opnieuw onrustig. Volgens beveiligers van de kermis gaat het om zo'n 110 jongeren vanuit omliggende delen van Emmeloord die doelbewust spullen van exploitanten vernielden.
De jongeren zouden onder andere stenen hebben gegooid naar de kramen. Daarnaast is er tot diep in de nacht getoeterd bij de bijgelegen standplaats. De beveiliging van de kermis heeft nu eigen honden ingezet om het terrein te beveiligen.
Op sociale media circuleerden verschillende beelden van de onrust. [video:https://d5ms27yy6exnf.cloudfront.net/video/middel/240504_Kermis2_Nering.mp4:Even na middennacht in de omgeving van de Lange Nering]
Al langer onrustig
In de nacht van donderdag op vrijdag waren er ook al verstoringen op de kermis. De gemeente besloot daarom dat de kermis twee uur eerder dicht zou gaan, om 20:00 uur.
In een verklaring stelt de gemeente dat het donderdagavond al uit de hand liep. De politie meldde toen dat een vechtpartij is voorkomen, maar volgens de gemeente raakten tientallen jongeren toen slaags met elkaar en werden vernielingen gepleegd.
Bij een woning in de wijk Galjoen in Lelystad is in de nacht van vrijdag op zaterdag een explosie geweest. De politie meldt dat de woning al door de gemeente was gesloten en er dus niemand gewond is geraakt.
De explosie ging zaterdagnacht rond 02:30 uur af. Volgens een woordvoerder van de politie ging het om een vuurwerkbom. Door de explosie ontstond ook een kleine brand, maar deze had de brandweer snel onder controle.
De voordeur van de woning heeft wat schade opgelopen. Door de politie wordt verder onderzoek gedaan naar het incident.[image:https://d5ms27yy6exnf.cloudfront.net/pictures/240504ExplosieGaljoen2_846DF9EFD83C9D3AC1258B13002EA335.jpg]
Het ministerie van Landbouw, Natuur Voedselkwaliteit moet nader uitzoeken of de aangevraagde natuurvergunning voor Lelystad Airport wel voldoet aan recente uitspraken van de Raad van State over stikstof. Dat bevestigt een woordvoerder van het ministerie na vragen van Omroep Flevoland.
Na een eerdere uitspraak van de Raad van State over stikstof uit mei 2019 werd duidelijk dat Lelystad Airport een natuurvergunning nodig heeft. Anders mag zij niet uitbreiden voor vakantievluchten met grotere vliegtuigen.
Daarop heeft de Schiphol Group, eigenaar van Lelystad Airport, eind 2022 de stikstofrechten van drie boerderijen in Gelderland opgekocht. Dit heet extern salderen. Met die rechten zou de luchthaven de eigen stikstofuitstoot tot 10.000 vliegtuigbewegingen kunnen compenseren. Er zouden zelfs nog wat rechten 'overblijven' om agrarische bedrijven in Flevoland te helpen.
Schiphol deed voor de nationale luchthaven hetzelfde en kocht de rechten op van negen boerderijen. Zij kreeg daarmee een natuurvergunning.
Twee uitspraken
Twee uitspraken van de Raad van State van eind februari en begin maart hebben mogelijk grote gevolgen voor de natuurvergunningen. Weliswaar is extern salderen toegestaan, maar de Raad van State eist dat aan strikte voorwaarden wordt voldaan.
In een zaak die was aangespannen door Mobilisation for the Environment (MOB) en actiegroepen over een nieuwe autoweg in Gelderland vond de Raad van State het uitwisselen van stikstofrechten onvoldoende gemotiveerd.
De rechters stelden dat de stikstofrechten van uitgekochte boerderijen eerst ten goede moeten komen aan het herstel van Natura 2000-gebieden vlakbij de boerderijen en de geplande weg. Wat er daarna aan stikstofrechten overblijft, mag worden gebruikt voor de autoweg. Dit heet juridisch het additionaliteitsvereiste.
In een andere zaak oordeelde de Raad van State dat niet alleen overheden moeten toetsen of opgekochte stikstofrechten nodig zijn voor natuurherstel, maar dat dit ook geldt voor bedrijven. In deze zaak ging het om varkenshouders in Limburg, maar het zou dus ook moeten gelden voor Schiphol en Lelystad Airport en de uitgekochte boerenbedrijven.
Het ministerie zegt te hebben gedacht dat het toetsen aan de natuur niet voor bedrijven gold. NRC berichtte eerder deze week dat minister Van der Wal door juristen was gewaarschuwd dat de natuurvergunning voor Schiphol mogelijk niet goed was onderbouwd. Toch zou het ministerie hebben doorgezet om daarmee voor Schiphol tijd te kopen, zodat de luchthaven nog langere tijd meer vluchten zou kunnen afhandelen.
Vergrootglas
Het ministerie moet de vergunning van Schiphol nu opnieuw bekijken. Die voor Lelystad Airport is pas vorig jaar ingediend en lag nog ter beoordeling op tafel.
"De Raad van State heeft eind februari 2024 pas definitief geoordeeld dat extern salderen tussen particulieren ook moet worden getoetst aan additionaliteit. We bekijken nu wat deze uitspraak betekent," aldus het ministerie.
Het ministerie van LNV ligt al een tijdje onder een vergrootglas van actiegroepen. Die beweren dat de stikstofberekeningen voor Lelystad Airport niet kloppen en stellen zelfs dat er mee is gesjoemeld.
Diverse fracties in de Tweede Kamer hebben deze week ondanks de voorjaarsvakantie vragen aan de minister gesteld, vooral over de vergunning van Schiphol.
Voorwaarden
Demissionair minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) heeft steeds gezegd dat een geldige natuurvergunning een harde voorwaarde is voor de opening van Lelystad Airport voor groot verkeer. De tweede voorwaarde is dat er een oplossing komt voor een vliegroute nabij Lemelerveld.
Een woordvoerder van Lelystad Airport laat in een reactie weten dat de beoordeling van de aangevraagde natuurvergunning wordt afgewacht.
Vanavond om 20.00 uur herdenken we oorlogsslachtoffers die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Naast verschillende herdenkingen in de provincie, wordt er op andere manieren aandacht gegeven aan de oorlogstijd.
Zo hebben theatergroep Suburbia, Ensemble Black Pencil en Omroep Flevoland samen een muzikaal en theatraal televisieprogramma gemaakt dat is geïnspireerd door het indrukwekkende getuigenis van Ginette Kolinka uit Frankrijk.
Bekijk de registratie hier:[video:https://d5ms27yy6exnf.cloudfront.net/video/middel/240504_TNB.mp4]Overleefd door toeval en geluk
In april 1944 werd Kolinka, toen negentien, samen met haar vader, een jonger broertje en een neefje in Marseille opgepakt en naar Auschwitz-Birkenau gedeporteerd. Als enige overleefde ze het, door toeval en geluk.
Na haar pensioen gaf ze haar ervaringen door aan schoolkinderen. "De leerlingen houd ik telkens voor: het komt allemaal door haat, pure haat." Op 94-jarige leeftijd schreef Kolinka haar getuigenis op in het boek Terug naar Birkenau. Inmiddels is de Française 99 jaar oud.
Het doel van haar boek is niet om een volledig verslag van Birkenau te geven, maar om te vertellen over de verschrikkingen zodat we die nooit zullen vergeten.[image:https://d5ms27yy6exnf.cloudfront.net/pictures/240502_ginette_anp_niet_hergebruiken_447319732_CFCB4EFAF8620006C1258B110037DE5F.jpg:Ginette Kolinka:ANP]Uitvoering
Black Pencil maakte speciaal voor het televisieprogramma eigen gecomponeerde muziek en speelt ook werk van verschillende componisten. Drie jonge actrices vertellen en lezen teksten uit het boek.
De hele uitvoering Terug naar Birkenau is hierboven te zien en wordt op televisie voor en na de live uitzending van de Dodenherdenking uitgezonden. De gehele 4 mei programmering zie je hier.
De spanningen rond dodenherdenking zijn dit jaar ongekend groot. Op social media zijn oproepen gedaan om dodenherdenkingen in het land te verstoren. Tot groot verdriet van Jolanda van Til, voorzitter van de Stichting 4 Mei Herdenking Dronten.
"Daar word ik en de mensen met wie we dit organiseren zeker heel verdrietig van. Het is altijd nodig om stil te staan op 4 mei, om te herdenken en te gedenken. En dat we daarbij onze mond houden lijkt ons vanzelfsprekend.".
Voor Dronten zijn geen extra maatregelen genomen voor 4 mei. "We hebben overleg gehad met de gemeente en met de politie. We gaan ervan uit dat het een waardige herdenking wordt in Dronten."
Het is dit jaar de 60ste keer dat er in Dronten een dodenherdenking is. Sinds het overlijden van Ron Powers twee jaar geleden zijn er geen airgunners meer bij. De Stichting 4 Mei Herdenking Dronten probeert die band wel te behouden.
Van Til: "We zijn al langere tijd aan het nadenken hoe we het gedachtegoed van de airgunners kunnen meegeven. Het mooie is dat ze een vaandel hebben geschonken. In 1974 waren de airgunners voor het eerst in Dronten en iedere keer dat ze er waren, is dat jaar erbij geschreven. De airgunners hebben gezegd: als wij het vaandel niet meer kunnen dragen, dan moeten Flevo-Scouts dat doen. Dus zaterdagavond 4 mei dragen zij het vaandel het plein op."
"Nog dichter bij elkaar"
Het vaandel krijgt op het Meerpaalplein een plekje naast de propeller van de Britse Lancaster ED 357, het Vliegersmonument ter nagedachtenis aan alle omgekomen geallieerde vliegtuigbemaningen in de Tweede Wereldoorlog. Onder hen ook vijf bemanningsleden van de Lancaster ED 357 die in de nacht van 11 op 12 juni 1943 in het IJsselmeer neerstortte. "Door het vaandel daar neer te zetten, ben je nog dichter bij elkaar op het moment dat mensen kransen leggen", vertelt Van Til.
In samenwerking met de Stichting Veteranen gemeente Dronten zijn er gastcolleges op scholen. Veteranen vertellen dan hun verhaal over hun uitzending, zoals naar voormalig Joegoslavië. Van Til: "We zijn al langere tijd bezig om ook het voortgezet onderwijs in Dronten betrokken te krijgen bij de herdenking. Er is nu ook een gedichtenwedstrijd uitgeschreven."
Leerlingen van het Ichthus College in Dronten hebben gedichten geschreven aan de hand van de verhalen van de veteranen. Het winnende gedicht wordt zaterdagavond voorgedragen, aan het eind van de dodenherdenking.
"Eer om je hiervoor in te zetten"
Van Til is al jarenlang betrokken bij de Stichting 4 Mei Herdenking Dronten. "In 2003 hadden mijn man en ik zelf een airgunner in huis, Bill. Er werden toen gastgezinnen gezocht. Wij dachten: we zijn met z'n tweeën, we hebben wel een bed over. Maar nooit gerealiseerd dat het zo speciaal was. En dat Bill ook de jaren daarna nog bij ons was en dat dat voor hem heel belangrijk was. Toen de herdenking over ging van de gemeente naar een stichting, dacht ik: ja, het is ook mooi als er jonge mensen in het bestuur zitten. Dus heb ik me aangemeld als vrijwilliger. Het is een eer om hiervoor bezig te zijn en je hiervoor in te zetten. Want het is ontzettend belangrijk."